Kluczowe właściwości chemiczne i fizyczne molibdenu
Molibden to pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych. Jego właściwości chemiczne i fizyczne sprawiają, że jest powszechnie stosowany w branży przemysłowej jako pierwiastek stopowy stosowany przy produkcji wysokoodpornych stali konstrukcyjnych, narzędziowych i specjalnych.
Molibden w organizmie jest mikroelementem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania. Wspomaga metabolizm puryn, uaktywnia żelazo oraz bierze udział w produkcji enzymów, co ma znaczenie dla zdrowia, w tym dla reprodukcji i ogólnej odporności organizmu.
Właściwości chemiczne i fizyczne molibdenu:
w temperaturze pokojowej odporny na warunki atmosferyczne,
w temperaturze podwyższonej reaguje z niemetalami,
na zimno reaguje z fluorem i niektórymi kwasami,
ulega pasywacji w stężonym kwasie azotowym,
wysoka temperatura topnienia (2623°C),
wysoka temperatura wrzenia (4639°C),
gęstość – 10280 kg/m³,
wysoka odporność termiczna,
dobra przewodność cieplna,
dobra przewodność termiczna,
zwiększa odporność na korozję,
nadaje odporność chemiczną i twardość stali,
zwiększa hartowność stali,
zmniejsza kruchość stali.
Molibden – gdzie występuje?
Molibden jest jednym z najrzadziej występujących, a jednocześnie najbardziej pożądanych pierwiastków na świecie. Występuje naturalnie w skorupie ziemskiej. Największe ilości tego pierwiastka są pozyskiwane z molibdenitu, a w mniejszych ilościach również wulfenitu oraz powellitu – minerałów należących do grupy rzadkich lub bardzo rzadkich. W światowym wydobyciu molibdenu przodują Chiny oraz Stany Zjednoczone – roczne wydobycie wynosi ponad 100 tysięcy ton. są uprawiane, ma kluczowe znaczenie.
Molibden jest niezbędny dla wielu procesów biologicznych w tym dla funkcjonowania enzymów. Jego deficyt może prowadzić do obniżenia jakości plonów, w tym zawartości białka oraz odporności roślin na stres środowiskowy i choroby.
Molibden – zastosowanie i funkcje
Ze względu na pożądane właściwości fizykochemiczne molibdenu, pierwiastek ten znajduje powszechne zastosowanie w produkcji materiałów, od których wymaga się zwiększonej odporności na wysoką temperaturę. Nierzadko pierwiastek ten wykorzystuje się do produkcji stopów stali żaroodpornych, odpornych na korozję, stali narzędziowych przeznaczonych do pracy na gorąco oraz szybkotnących. Stale te są wykorzystywane w przemyśle lotniczym, zbrojeniowym, naftowym, chemicznym, petrochemicznym, medycznym, elektronicznym, energetycznym, maszynowym oraz wielu innych. Z molibdenu lub jego stopów tworzy się blachy, pręty, druty, taśmy czy folie, wykorzystywane do budowy maszyn i urządzeń.
Żaroodporne stopy z dodatkiem molibdenu stosuje się w produkcji aparatury chemicznej, pomp, zaworów, elementów silników odrzutowych i turbin gazowych. Stale molibdenowe są stosowane do budowy urządzeń i maszyn energetycznych takich jak turbiny parowe, turbosprężarki gazowe, zbiorniki, kotły i przewody parowe.
Omawiany pierwiastek stanowi jeden z materiałów wykorzystywanych do budowy ogniw fotowoltaicznych – w elastycznych modułach CIGS stosuje się folie ze stali nierdzewnej pokrytej molibdenem. Molibden znajduje również zastosowanie w produkcji węglików spiekanych – występuje on wówczas jako metal wiążący.
Jednym z produktów wykorzystujących właściwości pierwiastka jest drut molibdenowy. Produkt ten można znaleźć w różnego rodzaju sprzętach elektronicznych takich jak wycinarki drutowe, a także w żarówkach. Stosuje się go również do wycinania kleju w wyświetlaczach LCD – drut pozwala ręcznie lub mechanicznie oddzielić klej znajdujący się na styku digitizera i wyświetlacza.
Molibden – jak wpływa na zdrowie?
Dawkowanie molibdenu jest istotne dla zdrowia, ponieważ zarówno niedobór molibdenu, jak i nadmiar molibdenu mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Niedobór molibdenu może powodować osłabienie odporności, nadmierne wypadanie włosów oraz inne problemy zdrowotne. Nadmiar molibdenu może prowadzić do bólu stawów i problemów z metabolizmem wapnia i fluoru.
Zalecane dzienne spożycie molibdenu różni się w zależności od wieku i płci, dlatego ważne jest przestrzeganie wytycznych dotyczących suplementacji. Molibden może również wpływać na męską płodność, co jest istotne dla mężczyzn planujących ojcostwo.
Podstawowe funkcje molibdenu w organizmie:
wspomaga neutralizację i eliminację szkodliwych substancji
pomoc w regulacji poziomu miedzi w organizmie
wspiera metabolizmu puryn
wpływa na metabolizm fosforu i wapnia
Masz sprzęt, który zawiera molibden? Poddaj go recyklingowi!
Molibden jest powszechnie wykorzystywany w branży przemysłowej związanej z produkcją części maszyn i urządzeń. Wyeksploatowany sprzęt oraz narzędzia zajmują miejsce w zakładzie i generują koszty związane z koniecznością ich przechowywania do czasu utylizacji. Co zrobić z niepotrzebnym sprzętem zawierającym ten pierwiastek? Warto oddać złom do skupu molibdenu.
Złoża surowców naturalnych z każdym rokiem maleją, a proces wydobywania molibdenu wiąże się z dużym zużyciem energii oraz emisją gazów do atmosfery. Oddawanie sprzętu z molibdenem do skupu przyczynia się więc do ograniczenia zanieczyszczenia środowiska. Pozbywanie się złomu to również sposób na oszczędności – zużyty sprzęt i narzędzia nie muszą być przechowywane na terenie zakładu. Dodatkowo oddanie wyeksploatowanych urządzeń pozwala odzyskać część środków finansowych, przeznaczonych na ich zakup.